جنگل دزدی در قزوین !

برخی اهالی روستای سیراب شهر آب گرم شهرستان آوج استان قزوین می گویند که از اواخر پاییز سال گذشته هر زمانی که به املاک شخصی خود مراجعه می کنند، با بریده شدن تعدادی از درختان میوه باغات یا درختان غیرمثمر جنگل های شخصی خود مواجه می شوند. اتفاقی که ظاهرا در روستاهای مجاور سیراب نیز رخ می دهد و مردم محل معتقدند این درخت ها توسط برخی از اهالی همین منطقه، شب ها به طور مخفیانه بریده می شود و در طول روز تنه درختان بریده شده به راحتی در حاشیه جاده فروخته می شود.
جنگل دزدی در شب تاریک؛ فروش چوب در روز روشن
به گزارش تیتر حادثه ، تجارت چوب ، تجارتی مرسوم در منطقه آب گرم استان قزوین محسوب می شود و بسیاری از روستاییان این منطقه، اساسا در بخشی از املاک شخصی خود به جای کاشتن درخت میوه، اقدام به کاشت درختان غیرمثمری از جمله تبریزی، صنوبر، سپیدار، بید و کبوده کرده اند و نام این بخش از املاک شخصی شان را جنگل گذاشته اند؛ جنگل هایی مصنوعی که هدف از ایجاد آنها، فروش چوب درختانشان است.

از این لحاظ می توان گفت نَفس حضور وانت یا کامیون فروش چوب در حاشیه جاده های شهر آب گرم غیرمنطقی نیست، اما ماجرا از جایی جالب می شود که برخی اهالی روستای سیراب تعریف می کنند که در ماه های اخیر چند مرتبه پیش آمده است که وقتی برای سرکشی به باغ ها و جنگل هایشان مراجعه کرده اند با تنه بریده شده درختان غیرمثمر یا حتی درختان میوه خود مواجه شده اند.

روایت این ماجرا را چند تن از اهالی روستای سیراب برای رکنا تعریف کردند و تاکید داشتند که این اتفاق در روستاهای مجاور نیز رخ می دهد و با وجود این که برخی چوب دزدها شناسایی شده اند، اما آنها هنوز هم ضمن تعدی به زمین های شخصی دیگران، بخشی از درختان آنها را می برند و آن را در گوشه ای از قسمت زراعی روستا پنهان می کنند تا به موقع بار وانت کنند.

البته ظاهرا این چوب دزدها برای این که لو نروند، در کنار درخت هایی که شبانه از زمین های دیگران می برند، روزانه تعدادی درخت هم از افراد مختلف می خرند تا اگر مورد پرس و جوی اهالی قرار گرفتند، توجیه داشته باشند که کارشان قانونی است و همه چوب هایی را که می فروشند مربوط به درختانی است که از دیگران خریداری کرده اند.

این توجیه اما نه روستاییان را قانع کرده است و نه دستگاه قضایی را؛ زیرا اخیرا یک نفر از اهالی روستای سیراب در این زمینه محکوم شده است و آن طور که دکتر علی‌محمد علی محمدی، از اهالی روستای سیراب برایمان تعریف کرد، این فرد با وجود محکومیت بدون این که جریمه حدودا 40 میلیونی تعیین شده توسط دادگاه را بپردازد، به خارج از روستا رفته است. البته به گفته این پزشک که سال هاست در تهران زندگی می کند، قطعا تعداد افرادی که در جنگل دزدی سیراب نقش دارند، بیشتر از یک نفری است که در این زمینه محکوم شده است.

جنگل دزدها به درختان میوه هم رحم نمی کنند
اهالی روستای سیراب و البته سایر روستاییان این منطقه در باغ های شخصی خود هم درختان مثمر دارند و هم درختان غیرمثمر؛ البته آنها برای بخشی از باغ ها که در آن درخت غیرمثمر کاشته اند، لفظ «جنگل» را به کار می برند. این درختان غیرمثمر هم برای فروش چوبشان کاشته شده اند و بنابراین تجارت چوب در این منطقه سال هاست که رواج دارد. اما طبق صحبت های علی محمدی، در ماه های اخیر جنگل دزدها حتی به باغ هایی که در آن درختان میوه وجود دارد نیز تعدی کرده اند و بدون اجازه صاحبان باغ ها، درختانشان را برای فروش چوب بریده اند.

304 نفر یعنی 90 خانوار در روستای سیراب سکونت دارند و البته بخش زیادی از اهالی این روستا در تهران، قزوین یا شهرهای دیگر زندگی می کنند و فقط گاهی به املاک آبا و اجدادی خود در این روستا سر می زنند. البته آن طور که علی محمدی می گوید، در ماه های گذشته حداقل 50 نفر از اهالی این روستا با صحنه بریده شدن درختان میوه باغ های خود مواجه شده اند. آنچه که در این مدت برای اهالی این منطقه تعجب برانگیز بوده نیز این است که با وجود این که قاعدتا چوب فروش های کنار جاده روستا باید بیشتر به فروش چوب درختان غیرمثمر بپردازند، اما اخیرا حجم چوب درختان میوه نیز در لابه‌لای بار این چوب فروش ها بیشتر شده است.

اتفاقی که از نظر علی محمدی، ثابت می کند که بخشی از بار این چوب فروش ها دزدی است، چون اصولا صاحبان باغ های سیراب درختان مثمر خود را به چوب فروش ها نمی فروشند، مگر این که این درختان دیگر میوه ندهند. بنابراین چندان منطقی نیست که چوب فروش ها بخواهند چوب درختان میوه را به فروش بگذارند، مگر این که آن را به شیوه ای غیرقانونی تهیه کرده باشند.

فقط یک نفر در ماجرای جنگل دزدی محکوم شده است
از صحبت های علی محمدی و سایر اهالی روستای سیراب این طور برمی‌آید که درختان بریده شده در این روستا همگی جزو اموال شخصی افراد هستند و از این لحاظ، نیروی انتظامی وظیفه دارد که در این ماجرا برخورد قاطعی با متخلفان انجام دهد.

در ماه های اخیر نیز برخی سیرابی ها شکایت خود را به پلیس ارائه داده اند و ماموران نیروی انتظامی نیز وقتی خواسته اند با چوب فروش های کنار جاده برخورد کنند، آنها تاکید کرده اند که چوب هایشان دزدی نیست و همه را از صاحبان باغ ها خریده اند. بعد هم چون شاکیان هیچ شاهدی برای اثبات مدعای خود نداشته اند، پلیس بیش از این ماجرا را پیگیری نکرده و شکایت بیشتر صاحبان باغ هایی که درختشان دزدیده شده، به جایی ختم نشده است.

البته به گفته علی محمدی، پیگیری های مکرر اهالی روستای سیراب از مراجع قضایی سبب شده است که در ماه های اخیر یک نفر در این خصوص به دادسرا احضار و در نهایت محکوم شود. شخصی که ظاهرا بدون پرداخت جریمه حدودا 40 میلیون تومانی که دادگاه برایش مقرر کرده است، از روستا خارج شده و فعلا کسی به او دسترسی ندارد.

اما در این میان اهالی سیراب معتقدند که قطعا بیش از یک نفر در این ماجرا نقش داشته و این حجم از جنگل دزدی فقط کار یک شخص نبوده، اما هنوز هیچ متهم دیگری در این پرونده دستگیر نشده است.

جنگل دزدها شب ها مشغول کار می شوند
بخش زیادی از باغداران سیراب در شهرهای دیگر زندگی می کنند و فقط زمین ها و باغات آبا و اجدادی شان را در این روستا حفظ کرده اند. رسیدگی به باغ های این افراد نیز عمدتا برعهده کارگرانی قرار دارد که ساکن سیراب یا روستاهای اطراف هستند. این کارگران البته آنها عمدتا در طول روز در باغ ها و جنگل های سیراب فعالیت می کنند و هیچ گاه دزدیده شدن چوب ها در طول شب را از نزدیک مشاهده نکرده اند.

در این میان، برخی اهالی پیشنهاد داده اند که چند نفر به عنوان نگهبان استخدام شوند و شب ها کشیک بدهند تا دیگر این اتفاقات در روستای سیراب تکرار نشود، اما چون بیشتر اهالی سیراب خارج از روستا هستند و برخی از آنها نیز باغ هایشان را رها کرده اند، از این پیشنهاد استقبال نشده است.

جنگل دزدها نیز با وجود این که یک نفرشان به دادسرا احضار شده است، همچنان با خیال راحت مشغول کارشان هستند و بخشی از درختان بریده شده را به کارگاه های تولید الوار و بخش دیگری را به کارگاه های تولید زغال می فروشند و پول خوبی از این کار به جیب می زنند.

دهیار روستا: دیگر خبری از جنگل دزدی نیست
با وجود این که علی محمدی به رکنا گفت که جنگل دزدی آشکار در روستای سیراب و البته روستاهای مجاور آن در منطقه آب گرم قزوین ادامه دارد، اما سلمان سلیمانی، دهیار سیراب در گفت و گو با ما تاکید کرد که این اتفاقات مربوط به چند ماه پیش بوده و از ابتدای 1400 به این سو، دیگر هیچ کس اقدام به قطع بدون اجازه درختان املاک شخصی اهالی این روستا نکرده است.

سلیمانی همچنین برخلاف صحبت های علی محمدی تاکید کرد که در این ماجرا، جنگل دزدها صرفا درخت های غیرمثمر مانند بید، صنوبر، سپیدار و کبوده را که چوبشان در صنعت به کار می آید، بریده اند و کاری به درختان میوه موجود در باغ ها نداشته اند.

به گفته او، قیمت چوب این درختان غیرمثمر نیز کیلویی 3 تا 4 هزار تومان است و وزن درختان بریده شده هم به 100 تا 150 کیلو می رسد. البته چوب دزدها عمدتا درختان حجیم را نمی برند و به بریدن درختان کوچکتری اکتفا می کنند که وزن کمتری دارند و روی هر درخت نیز 300 تا 600 هزار تومان سود بی دردسر نصیبشان می شود.

در جنگل باز است؛ حیای جنگل دزد کجاست؟
آن طور که سلیمانی تعریف می کند، بیشتر اهالی روستای سیراب، چه آنهایی که هنوز ساکن این روستا هستند و چه کسانی که در شهرهای دیگر زندگی می کنند، هرکدام ده ها باغ یا زمین دارند و جمعا 6 هزار ملک شخصی در این روستا وجود دارد. البته به گفته او، این ملک ها همگی در گذشته متعلق به ارباب های این روستا بوده و بعدها به صورت قطعات 500 متری تا نیم هکتاری بین اهالی روستا تقسیم شده است و اکنون هرکدام از خانوارهای روستا بین 20 تا 50 ملک دارد.

آن طور که دهیار روستای سیراب می گوید، هیچ کدام از ملک های این روستا دیوارکشی نشده است و همین مساله باعث می شود که علاوه بر جنگل دزدی، دزدی شبانه میوه از باغ های شخصی اهالی روستا نیز به وفور اتفاق بیفتد. با این حال، اهالی روستا به دلیل وسعت املاک خود و هزینه های بالای دیوارکشی، هیچ وقت برای کشیدن دیوار به دور زمین هایشان اقدام نکرده اند و به نوعی در دیزی باز مانده است و جنگل دزدها نیز هیچ حیایی در کارشان ندارند.

جنگل دزدها با اره دستی کار می کنند
باغ ها و جنگل های روستای سیراب از حوالی منطقه مسکونی روستا آغاز می شوند و به طول 2 تا 3 کیلومتر در حاشیه روستا امتداد یافته اند. مساحت کل منطقه زراعی این روستا نیز به 100 هکتار می رسد و عمدتا جنگل دزدها، درختان باغ هایی را قطع می کنند که در فاصله ای زیاد از منطقه مسکونی روستا قرار گرفته است.

البته به گفته دهیار روستا، چوب دزدها درختان را با اره دستی قطعی می کنند، چون با وجود فاصله زیاد وقتی یک اره برقی در دل شب روشن شود، قطعا صدای آن به منطقه مسکونی می رسد. سلیمانی همچنین تعریف کرد که جنگل دزدها بعد از بریدن درختان نازک، چوب های آن را برای چند روز لابه‌لای علف های موجود در جنگل ها دپو می کنند و بعد که وزن چوب های دپویی‌شان به 500 کیلو تا یک تن رسید، آن را شبانه یا حتی روزانه بار تراکتور، وانت و کامیون می کنند و به کنار جاده می برند.

دهیار روستا این را هم گفت که چوب دزدها فقط به بریدن درختان باغ ها و جنگل های شخصی افراد اکتفا نمی کنند و حتی چوب هایی را که صاحبان باغ ها برای استفاده خودشان بریده و در گوشه ای از ملکشان دپو کرده اند نیز می دزدند؛ اهالی روستا نیز عمدتا هر چند روز یک بار به باغ هایشان سر می زنند و همین مساله فرصت مناسبی را برای چوب دزدها فراهم می کند که به قطع درختان و دزدی از دپوی صاحبان باغ ها بپردازند.

نهادهای نظارتی کجای ماجرای جنگل دزدی ها هستند؟
دهیار روستای سیراب در پایان صحبت های خود بازهم تاکید کرد که ماجرای جنگل دزدی در این روستا با محکوم شدن یک نفر پایان یافته است و دیگر کسی جرات نمی کند که در این روستا اقدام به این کار کند. البته سلیمانی تاکید کرد که در این ماجرا قطعا پای بیش از یک نفر گیر بوده، ولی جُرم تمام چوب دزدهای دیگر نیز به نام همین یک نفر ثبت شده است.

اما با وجود تاکید دهیار سیراب بر پایان یافتن ماجرای چوب دزدی در این روستا، صحبت هایی که خبرنگار رکنا در ادامه بررسی این ماجرا با دیگر اهالی روستا داشت، نشان می دهد هنوز عده ای هستند که شبانه به باغ ها یا جنگل های این منطقه می روند و درختان آن را قطع می کنند.

این گمانه زنی اهالی روستا در شرایطی تقویت می شود که هنوز تردد پرحجم و غیرعادی وانت ها و کامیون های حمل چوب در روستای سیراب مشاهده می شود و این کامیون ها در تمام طول روز در حاشیه جاده قزوین به همدان مشغول فروختن چوب هستند؛ چوبی که اهالی سیراب تاکید دارند که قطعا بخشی از آن دُزدی است.

در این میان آنچه بیش از همه حائز اهمیت به نظر می رسد، لزوم رسیدگی دقیق نهادهای انتظامی، قضایی و زیست محیطی استان قزوین به این ماجراست، زیرا اگر جنگل دزدی در روستای سیراب همچنان ادامه داشته باشد یا چوب دزدها در ماه های آتی و بعد از خوابیده شدن تب و تاب ماجرا دوباره دست به کار شوند، بدون شک روزی خواهد رسید که بخش زیادی از باغات و جنگل های این منطقه از پوشش گیاهی خالی خواهد شد.

باغات و جنگل هایی که با وجود این که ملک شخصی هستند، اما حتما قطع شدن بیش از حد درختان آن، آسیب های زیست محیطی فراوانی را برای منطقه آب گرم قزوین به همراه دارد، زیرا ثمره ای که یک درخت مثمر یا غیرمثمر برای طبیعت یک منطقه دارد، ربطی به این ندارد که آن درخت در ملک شخصی یک نفر قرار گرفته یا در محلی عمومی واقع شده است.