ماجرای شش روز آتش سوزی در جنگل های گچساران از زبان جنگل بان ها و محیط بان ها

تیتر حادثه – روز یکم خرداد، سرهنگ علی عباس نژاد ، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در نشست خبری ضمن اعلام افزایش 30 درصدی موارد آتش سوزی جنگل ها در سال 99 نسبت به سال 98، درباره آخرین وضعیت حریق جنگل ها در سال 1400 عنوان کرد: امسال تا کنون 270 فقره حریق در سطح عرصه های طبیعی رخ داده و به 4200 هکتار از این عرصه ها آسیب وارده شده که البته فقط 450 هکتار از آنها مربوط به جنگل های طبیعی بوده است.

تلاش نیروهای مردمی و دولت برای اطفای حریق جنگل های گچساران
به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، از عصر سه شنبه تا یکشنبه شب به مدت 6 روز آتش به جنگل های گچساران افتاد. آتشی که البته از دو روز پیش به همت همیاران طبیعت، نیروهای یگان حفاظت سازمان جنگل ها ، نیروهای یگان حفاظت محیط زیست ، پرسنل فرمانداری گچساران، اعضای هیات کوه نوردی استان کهگیلویه و بویراحمد و سایر نیروهای امدادی خاموش شده، اما حداقل موجب سوختن صد هکتار از جنگل های ارتفاعات منطقه حفاظت شده کوه «دیل» و ارتفاعات «نارک» در شهرستان گچساران شده است.

آتش سوزی در جنگل های گچساران از عصر سه شنبه از ارتفاعات منطقه نارک آغاز و البته پس از دو مرحله مهار، مجددا شعله ور شد و از صبح پنجشنبه به جنگل های منطقه حفاظت شده دیل کشید. از آنجایی هم که این منطقه حفاظت شده در ارتفاعات زاگرس واقع شده است، اطفای حریق جنگل های این منطقه بسیار دشوار بود؛ به نحوی که دو بالگرد هر روز صبح نیروهای مردمی و دولتی را به ارتفاعات می برد و شب ها نیز این نیروها با پای پیاده از دل کوهستان به روستای «آب تیرک» در اطراف ارتفاعات دیل بازمی‌گشتند. سپس، نیروهای جایگزین آنها با پای پیاده از دل جنگل ها تا ارتفاعات بالا می رفتند و تا خود صبح برای خاموش کردن آتش در ارتفاعات می ماندند.

این ها را عبدالرضا قدمی، یکی از اهالی روستای آب تیرک که به عنوان یک همیار طبیعت در روزهای اخیر در اطفای حریق جنگل های گچساران فعالیت کرده است، برایمان تعریف کرد. او از حضور پرشمار نیروهای مردمی و دولتی برای اطفای حریق این جنگل ها گفت و ادامه داد: نیروهای مردمی و امدادی به مدت چهار شبانه روز دائما در ارتفاعات دیل حضور داشتند و زحمات زیادی را برای خاموش کردن آتش کشیدند.

قدمی این را هم گفت که هنوز برآورد دقیقی از میزان خسارت این حریق به جنگل های گچساران انجام نشده است، اما به صورت تقریبی می توان گفت که حداقل صد هکتار از این جنگل ها سوخته است. او که مدیر یک گروه مردمی همیار طبیعت است و در سال های گذشته نیز به همراه دوستانش در اطفای حریق جنگل های استان کهگیلویه و بویراحمد فعالیت کرده است، تعریف کرد که در اطفای حریق اخیر نیز 20 نفر از اهالی روستای آب تیرک به صورت داوطلبانه به نیروهای دولتی کمک کردند.

خاموش کردن آتش جنگل ها با دمنده و شاخه درخت
این همیار طبیعت اما در بخش دیگری از صحبت هایش از ضعف امکانات لازم برای اطفای حریق جنگل های گچساران گفت و تاکید کرد که نیروهای مردمی و دولتی آتش سوزی این جنگل ها را با استفاده از دمنده و شاخه های درخت بادام خاموش کرده اند؛ قدمی این را هم گفت که هیچ هلی کوپتری برای اطفای حریق هوایی به کمک این نیروها نیامد و وظیفه دو بالگرد موجود در منطقه نیز انتقال نیروها به ارتفاعات بود.

او البته حضور همین بالگردها را نیز بسیار مفید دانست و گفت: اگر این هلی‌کوپترها نبود، حداقل سه ساعت طول می کشید که نیروهای مردمی یا دولتی از پای کوه دیل به بالای آن بروند. این در حالی است که بالگردها ما را ظرف 5 دقیقه به بالای کوه می بردند، البته پایین آمدن از کوه با خودمان بود، اما همین که هلی‌کوپترها ما را به ارتفاعات می برد، بازهم کمک زیادی به ما شد.

قدمی همچنین تاکید کرد که دمنده ها صرفا در اختیار نیروهای جنگل بانی و محیط بانی قرار دارد و صرفا در محل عملیات این دمنده ها را به همیاران طبیعت انتقال می دهند و تا کنون هیچ دمنده ای به نیروهای همیار طبیعت قرار داده نشده است. او از این هم گفت که نه تنها به جز دمنده، هیچ امکانات مخصوص دیگری در اختیار نیروهای همیار طبیعت قرار نگرفته است، بلکه حتی نیروهای جنگل بانی یا محیط بانی نیز لباس مخصوص اطفای حریق به تن نداشتند و با همان لباس های فرم عادی خود اقدام به خاموش کردن آتش جنگل های گچساران کردند.

مهار آتش در ساعت 12 شب یکشنبه
آن طور که قدمی تعریف کرد، آتش سوزی جنگل های گچساران از ساعت 12 شب یکشنبه دوم خرداد به طور کامل مهار شده و از آن زمان تا کنون نه در کوه دیل، نه در ارتفاعات نارک و نه در سایر ارتفاعات این منطقه هیچ شعله جدیدی از آتش مشاهده نشده است. او این را هم گفت که علت اصلی حریق اخیر هنوز مشخص نشده، اما با توجه به این که این آتش سوزی از ارتفاعات بالای منطقه نارک آغاز شده، بعید است که حریق اخیر جنگل های گچساران به صورت عمدی بروز پیدا کرده باشد.

این همیار طبیعت همچنین تاکید کرد که کوه دیل تنها کوهی در منطقه گچساران بود که در آتش سوزی های سال گذشته، دچار حریق نشد، اما امسال آتش به جان کوه دیل نیز افتاد و منطقه حفاظت شده دیل نیز که محل زندگی گونه های جانوری مختلفی از جمله کل و بز، قوچ و میش، خرس قهوه‌ای، پلنگ، سمور سنگی، گرگ، خرگوش، گراز، کبک، تیهو، جغد و بحری است نیز دچار حریق شد.

قدمی همچنین از این گفت که کاهش شدید بارندگی ها در سال آب جاری منجر به ایجاد خشکسالی در استان کهگیلویه و بویراحمد شده و همین مساله فعالان طبیعت را نگران کرده است که آتش سوزی های مشابه در منطقه حفاظت شده دیل یا سایر عرصه های طبیعی این استان در روزهای بعدی فصل گرما نیز بروز پیدا کند؛ به همین دلیل، قدمی و سایر همیاران طبیعت از مسئولان سازمان جنگل ها و سازمان حفاظت محیط زیست درخواست دارند که هرچه زودتر، امکانات لازم برای اطفای حریق در این منطقه را افزایش دهند.

تشنگی؛ چالش مهم نیروهای اطفای حریق
چالش مهم نیروهای مردمی و دولتی که در روزهای اخیر برای اطفای حریق به جنگل های گچساران رفته بودند، تامین آب و غذا بود؛ آن طور که قدمی برای ما تعریف کرد، نیروهای امدادی اغلب این امکانات را همراه با خودشان به کوهستان می بردند، اما در آن هُرم آتش خیلی زود آب شرب نیروهای امدادی تمام می شد و هلی کوپتر گاهی اوقات، آب و سایر امکانات را به سختی به این نیروها انتقال می داد.

البته بازهم آن‌قدر این امکانات به‌سختی به دست این نیروها می رسید که نیروهای امدادی گاهی بیش از 5 ساعت بدون آب و غذا به اطفای حریق جنگل ها می پرداختند. قدمی در توضیح بیشتر این شرایط گفت: با این که از صبح زود با خودمان آب می بردیم، اما تقریبا هر روز ساعت 12 ظهر آب را تمام می کردیم و تا 5 بعد از ظهر که دوباره هلی کوپتر به ما آب برساند، تشنه کار می کردیم.

همدلی نیروهای مردمی و دولتی آتش جنگل های گچساران را خاموش کرد
قاعدتا نیروهای مردمی و دولتی اطفای حریق جنگل های گچساران در 6 روزی که این آتش سوزی ها رخ داد، نمی توانستند 24 ساعت شبانه روز در دل ارتفاعات بمانند و به اطفای حریق بپردازند. به همین دلیل، در این 6 روز، نیروهایی بودند که از صبح تا شب به خاموش کردن آتش می پرداختند و نیروهایی نیز در طول شب جایگزین آنها می شدند.

قدمی در توضیح بیشتر این جابه‌جایی نیرو گفت: هر روز ساعت 8 صبح نیروهای دولتی و مردمی با هلی کوپتر به ارتفاعات منطقه انتقال داده می شدند و حدود ساعت 10:30 شب نیز 50 نفر برای این که در طول شب اطفای حریق انجام دهند، خودشان را با پای پیاده به ارتفاعات می رساندند و بعد هم نیروهای صبح با پای پیاده به پایین کوه می آمدند.

البته به گفته این همیار طبیعت، برخی نیروهای یگان حفاظت سازمان جنگل ها یا یگان حفاظت محیط زیست نیز بودند که شبانه روز در ارتفاعات باقی می ماندند و تا چند ساعت بعد از خاموش شدن کامل آتش حتی یک لحظه هم پایین نیامدند. در هر صورت، این آتش سوزی با همدلی تمام نیروهای مردمی و دولتی مهار شده است، اما اگر هرچه زودتر فکری به حال افزایش امکانات اطفای حریق استان کهگیلویه و بویراحمد و سایر استان های زاگرسی کشور نشود، بعید نیست که این همدلی ها نتواند به کار خاموش کردن آتش سوزی های گسترده تر بیاید.