چگونه مجسمه ۱۰ تنی فرعون را می‌دزدید؟

دادستانی مصر با انتشار بیانیه‌ای در فیس بوک اعلام کرده است: “آنان تلاش کردند مجسمه رامسس دوم را بلند کنند و آثار باستانی را در منطقه اسوان مصر مورد حفاری قرار دهند.

در بیانیه‌ای که روز سه شنبه بدون ذکر نام سارقان منتشر شده آمده است: “دادستانی دستور بازداشت سه مظنون را به مدت چهار روز تا روند انجام تحقیقات صادر کرده است”.

هنوز مشخص نیست که مظنون سرقت تا چه حد توانسته بودند آن مجسمه ۱۰ تنی را پیش از بازداشت توسط نیرو‌های پلیس از جای خود خارج ساخته و این که آیا مجسمه در این فرایند آسیب دیده یا خیر. مقام‌های دولتی مصر درباره این اثر باستانی گفتند:” طول این اثر حدود ۳ متر و عرض آن ۱ متر است”. آنان افزودند که متخصصان وضعیت آن مجسمه به عنوان یک اثر عتیقه و باستانی را مورد تایید قرار داده اند. در این بیانیه آمده است:”تاثیر عملیات حفاری در اطراف آن مشاهده شد. هم چنین، منطقه مجاور آن حصار کشی نشده بود”.

عکسی که توسط وزارت کشور مصر به اشتراک گذاشته شده سه نفر را با صورت‌های تار نشان می‌دهد که با یک بیل، تبر و دو سطل در کنار مجسمه ایستاده اند. مقام‌های آن وزارتخانه اعلام کرده اند مجسمه رامسس دوم که در قرن سیزدهم پیش از میلاد مسیح بر مصر باستان حکمرانی می‌کرد از گرانیت ساخته شده بود.

دادستان‌های مصری اعلام کرده اند که فیلم‌های مرتبط با حفاری و مجسمه را در برنامه‌های پیام رسان گوشی‌های تلفن همراه هوشمند مظنونان یافته اند. آنان دستور دادند تحقیقات در مورد افراد دیگری که ممکن است به مظنونان کمک کرده باشند انجام شود. استان اسوان مصر واقع شده در حدود ۸۰۴ کیلومتری از قاهره فاصله دارد و خانه تعدادی از گنجینه‌های باستان شناسی باشکوه است از جمله مجموعه ابوسیمبل که توسط رامسس دوم ساخته شده بود. معبد بزرگ آن مکان که در مقابل چهار مجسمه عظیم ۲۰ متری فرعون باستان قرار دارد از صخره‌های محکم تراشیده شده و در حال حاضر در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد.

سرقت گنجینه‌های باستانی از مکان‌های حفاظت شده برای فروش در بازار سیاه مدت هاست که یکی از نگرانی‌های مهم مقام‌های مصری بوده است. در سال ۲۰۱۳ میلادی “محمد ابراهیم” وزیر آثار باستانی مصر در واشنگتن پست نوشت که “غارت آثار باستانی یک تجارت چند صد ساله و جنایتی است که بدون شک مصری‌ها سال‌ها با آن مبارزه خواهند کرد. ”

نتیجه مطالعه تصاویر ماهواره‌ای که در سال ۲۰۱۶ در ژورنال Antiquity منتشر شد نشان داد که غارت مکان‌های باستان شناسی مصر حتی از فضا نیز قابل مشاهده است و پس از قیام بهار عربی در سال ۲۰۱۱ میلادی به سطوح بیشتری افزایش یافته است. ابراهیم در آن زمان نوشت:”سارقان به سایت‌های باستان شناسی ما حمله می‌کنند و یافته‌های خود را به بالاترین قیمت‌ها می‌فروشند. آنان از موقعیت امنیتی مصر برای غارت آینده اقتصادی کشور ما و دزدی از فرزندان مان سوء استفاده می‌کنند”.

“سارا پارکاک” استاد مردم شناسی در دانشگاه آلاباما درباره الگو‌های غارت در سراسر مصر تحقیق کرده است و می‌گوید که این غارت از زمان‌های قدیم رخ داده است. او می‌گوید:”شما هزاران سایت دارید و در حالی که مکان‌های اصلی مکان‌های گردشگری، به خوبی محافظت می‌شوند در برخی از مکان‌های روستایی‌تر وجود نگهبانان تمام وقت سایت غیر ممکن است”. او در پاسخ به این پرسش که “چه چیزی باعث می‌شود مردم سایت‌ها را غارت کنند”؟ می‌گوید:”سرقت لزوما با هدف ثروتمند شدن سریع انجام نمی‌شود. اغلب اوقات افرادی که سرقت می‌کنند این کار را انجام می‌دهند، زیرا باید شکم اعضای خانواده شان را سیر کنند”.

اگرچه او اذعان کرد که حادثه اخیر رخ داده که یک مجسمه کامل را هدف قرار داد “سطح سرقتی کاملا متفاوت از سرقت‌های پیشین” بود. او می‌گوید: “منظورم این است که برای غارت یک مجسمه ۱۰ تنی این طور نیست که بتوانید آن را در عقب ماشین خود بگذارید و بروید. من سنگ‌های چند تنی را در مصر جابجا کرده ام و این فرآیندی است که روز‌ها به طول می‌انجامد و ایمن نیست”.

در سالیان اخیر مقام‌های مصری در مبارزه علیه تجارت غیرقانونی اشیاء مسروقه پیشرفت‌هایی داشته اند. “احمد خلیل” رئیس هیئت امنای واحد مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم در ژوئن اعلام کرد که مقام‌های قاهره در هفت سال گذشته بیش از ۲۹۰۰۰ عتیقه قاچاق از سراسر جهان را به مصر بازگردانده اند. به گزارش آسوشیتدپرس مقام‌های مصری در اوایل ماه جاری اعلام کردند که یک تابوت چوبی باستانی از موزه علوم طبیعی هیوستن پس از آن که مقام‌های امریکایی تشخیص دادند که سال‌ها پیش به طور غیرقانونی وارد امریکا شده به مصر بازگردانده شد.

منبع: فرارو