چرا حضور کودکان زیر ۱۶ سال در فضای مجازی می‌تواند خطرناک باشد؟

فضای مجازی همچون یک بمب اتم عمل می‌کند؛ در یک لحظه، همه چیز را نابود می‌کند. از دست دادن ایمنی و حریم شخصی در این فضا می‌تواند به نتایج فاجعه‌آمیزی برای کودکان منجر شود که ممکن است برای همیشه با آن‌ها باقی بماند. اما در عین حال، ما به‌عنوان والدین، مربیان و مسئولان جامعه، می‌توانیم با آموزش، نظارت و ایجاد فضاهای امن‌تر، این خطرات را کاهش داده و آینده‌ای بهتر برای نسل کودک بسازیم.

چالش ما اکنون این است که برای نجات کودکانی که در دنیای دیجیتال گم شده‌اند، تمام ابزارهای لازم را به کار گیریم. این نبرد فقط نبردی علیه تهدیدات فضای مجازی نیست، بلکه نبردی برای آینده‌ای روشن‌تر و ایمن‌تر است. آینده‌ای که در آن کودکان بتوانند در دنیای آنلاین با امنیت و آرامش رشد کنند، نه با ترس از انفجار بمب‌های ناشناخته‌ای که در هرگوشه از این فضای بی‌مرز پنهان شده‌اند.

کودکان، به ویژه افراد زیر ۱۶ سال کاربران عمده فضای مجازی هستند

حضور کودکان در شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه برای گروه سنی زیر ۱۶ سال، با خطرات و آسیب‌های مختلفی همراه است که تأثیرات منفی آن بر جنبه‌های روان‌شناختی، اجتماعی و فیزیکی آنان قابل توجه است. در عصر دیجیتال، شبکه‌های اجتماعی به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره افراد تبدیل شده‌اند و کودکان، به ویژه زیر ۱۶ سال، از جمله کاربران عمده این فضاها به شمار می‌روند.

استفاده از این پلتفرم‌ها، به‌ویژه برای نوجوانان، نگرانی‌هایی را در زمینه‌های مختلف ایجاد کرده است که شامل آسیب‌های روان ‌شناختی، اجتماعی، امنیتی و حقوقی می‌شود. از این‌رو، بررسی سیاست‌های دولتی و قانونی کشورهای مختلف در خصوص ممنوعیت یا محدودیت حضور نوجوانان در این فضاها و مقایسه آن‌ها با وضعیت موجود در کشور عزیزمان ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

این یادداشت کوتاه بر آن است که با تحلیل داده‌های علمی و بررسی سیاست‌های کشورهای توسعه‌یافته و وضعیت ایران، به یک درک جامع از الزامات و پیامدهای ممنوعیت یا محدودیت حضور کودکان در شبکه‌های اجتماعی دست یابد. حضور کودکان در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند آثار روان‌شناختی منفی به دنبال داشته باشد.

تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه در سنین پایین، موجب افزایش اضطراب، افسردگی و مشکلات روانی دیگر می‌شود.کودکانی که مدت زمان زیادی را در شبکه‌های اجتماعی سپری می‌کنند، ممکن است دچار افت اعتماد به نفس شوند و به دلیل مقایسه‌های اجتماعی مداوم، احساس ناکافی بودن پیدا کنند.

استفاده از شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه در سنین پایین، موجب افزایش اضطراب، افسردگی و مشکلات روانی دیگر می‌شود

همچنین، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که استفاده از این پلتفرم‌ها با کاهش کیفیت خواب و افزایش استرس‌های روزمره ارتباط دارد. یکی دیگر از پیامدهای منفی حضور کودکان و نوجوانان در فضای مجازی، انزوای اجتماعی و کاهش تعاملات واقعی است. مطالعات نشان می‌دهند که نوجوانانی که بیشتر وقت خود را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند، کمتر در فعالیت‌های اجتماعی و فیزیکی شرکت می‌کنند و روابط بین فردی کمتری دارند.

علاوه بر این، خطر دسترسی به محتوای غیراخلاقی، تهدیدات امنیتی و حتی آزارهای سایبری، از دیگر تهدیدات جدی برای این گروه سنی محسوب می‌شود. استفاده‌ی طولانی‌مدت از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به مشکلات فیزیکی مانند دردهای گردن و کمر، کاهش تمرکز و مشکلات بینایی منجر شود. این مشکلات به دلیل مدت زمان طولانی نشستن و استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی برای مرور شبکه‌های اجتماعی است.

منبع : ایرنا